تو این مقاله میخواهیم درباره فایفو و لایفو صحبت کنیم و ببینیم این دو واژه اصلا چی هست و کجا کاربرد داره.
روش لایفو و فایفو از قوانین صف می باشند و برای گردش کالا به کار می روند.
Fifo(First is first out)
فایفو: اولین صادره از اولین وارده
در این روش کالاها به ترتیب ورود به انبار،از انبار خارج می گردند.
پس اول کالایی که خریداری شده را می فروشیم یا مصرف می کنیم.
در نتیجه کالایی که در پایان دوره باقی مانده، مربوط به خرید های آخر است و قیمت خرید آن ها را بعد به عنوان ارزش موجودی کالای پایان دوره در نظر بگیریم.
در این روش بیشتر در شرکت هایی استفاده می شود که کالاها تاریخ انتقا دارند.
برای روشن شدن بیشتر موضوع باهم به مثال زیر نگاهی بیندازیم:
مـثال)فرض کنید در یک شرکت بازرگانی موجودی پایان دوره یک قلم از کالاهای شرکت در پایان سال مالی ۹۸ تعداد ۵۰۰ عدد باشد و اطلاعات زیر در مورد آن کالا در دست است:
تعداد نرخ (ریال)
موجودی کالای اول دوره ۲۰۰ ۳۰۰
خرید اول ۲۵۰ ۳۲۰
خرید دوم ۳۰۰ ۳۳۰
خرید سوم ۲۵۰ ۳۵۰
قیمت موجودی کالای پایان دوره با استفاده از روش فایفو به صورت زیر محاسبه می شود:
با توجه به اینکه کالای باقی مانده در پایان دوره جزء آخرین خرید هاست پس تعداد ۵۰۰ عدد کالای باقی مانده را به ترتیب از آخرین خرید ها قیمت گذاری می کنیم و به صورت زیر محاسبه می نماییم:
بهای خرید سوم ۸۷۵۰۰=۳۵۰*۲۵۰
تعداد باقی مانده موجودی پایان دوره ۲۵۰=۲۵۰-۵۰۰
بهای باقی مانده از خرید دوم ۸۲۵۰۰=۳۳۰*۲۵۰
بهای تمام شده موجودی پایان دوره ۱۷۰.۰۰۰=۸۲.۵۰۰+۸۷.۵۰۰
به عبارت دیگر از خریدهای انجام شده در طی سال و موجودی کالای ابتدای سال تنها ۲۵۰ عدد کالا از خرید سوم و ۲۵۰ عدد از خرید دوم باقی مانده و بقیه کالاهای خریداری شده و موجودی کالای ابتدای دوره فروخته شده و یا از انبار خارج شده است.
مزایای روش فایفو:
۱. تطابق با گردش فیزیکی کالا
۲. سهولت در استفاده
۳. در شرایط تورمی بهای تمام شده موجودی پایان دوره را نزدیک به قیمت بازار نشان می دهند.
معایب فایفو:
۱. عدم رعایت اصل تطابق
۲. متورم ساختن سود در دوره تورمی
۳. نادیده گرفتن بهای جایگزینی در محاسبه شود.
———————————————–
Lifo(Last in first out)
لایفو:اولین صادره از آخرین وارده
در این روش کالاهایی که دیرتر خریداری می شوند، زودتر به فروش می رسند.
پس موجودی پایان دوره از محل خریدهای اول یا موجودی ابتدای دوره هستند.
در نتیجه کالایی که در پایان دوره باقی می ماند،از بین کالاهای اول دوره است.
اگر مثال قبل را دوباره تکرار کنیم قیمت ۵۰۰ عدد موجودی کالای شرکت بازرگانی در پایان دوره با توجه به اطلاعات قبل به صورت زیر محاسبه می شود :
تعداد نرخ
موجودی کالای اول سال ۲۰۰ ۳۰۰
خرید اول ۲۵۰ ۳۲۰
خرید دوم ۳۰۰ ۳۳۰
خرید سوم ۲۵۰ ۳۵۰
قیمت تعداد ۲۰۰ عدد از کل کالای باقیمانده ۶۰.۰۰۰ = ۲۰۰*۳۰۰
قیمت تعداد ۲۵۰ عدد از کل کالای باقیمانده ۸۰.۰۰۰ = ۲۵۰*۳۲۰
قیمت تعداد ۵۰ عدد از کل کالای باقیمانده ۱۶.۵۰۰ = ۵۰*۳۳۰
قیمت ۵۰۰ عدد کالای باقیمانده در پایان دوره ۱۵۶.۵۰۰
به عبارت دیگر از کل موجودی کالای ابتدای سال و خرید های انجام شده در طی سال تعداد ۲۰۰ عدد از موجودی کالای اول سال و ۲۵۰ از خرید اول و ۵۰ عدد از خرید دوم باقیمانده و بقیه فروخته شده است و با ضرب این تعداد کالای باقیمانده در نرخهای خرید مربوط به هرکدام قیمت کالای باقیمانده در آخر سال بدست می آید.
مزایای روش لایفو:
۱. تطابق آخرین بهایی تحصیل کالا با درآمد فروش (رعایت اصل تطابق)
۲. پرداخت مالیات بر درآمد کمتر
۳. مطابقت بیشتر با معیارهای محافظه کاری در شرایط تورمی
معایب روش لایفو:
۱. تحریف سود
۲. گزارش غیر واقعی موجودی کالای آخر دوره
——————————-
روش شناسایی ویژه:
این روش برای تعیین قیمت تمام شده آخر دوره کالاهایی به کار می رود که بهای تمام شده هر واحد آن را بتوان به تنهایی بدست آورد. مثلآ اگر یک نمایشگاه اتومبیل را در نظر بگیرید، در پایان سال می توانیم به آسانی مشخص کنیم اتومبیل های باقیمانده به چه قیمتی خریداری شده اند.
نکته مهم این است که از این روش عمدتآ در موسساتی که تعداد کالاهای آنها محدود و کاملآ متمایز از یکدیگرند استفاده می شود. برای درک بهتر این موضوع مثال زیر را با هم بررسی می کنیم:
مثال ) در موسسه تجاری امیدان موجودی کالاهای پایان دوره به شرح زیر است:
تعداد کالای پایان دوره (واحد) قیمت هر واحد(ریال)
خرید۸۳/۰۱/۲۵ ۵۰ ۲.۰۰۰
خرید۸۳/۴/۲ ۴۰ ۲.۲۰۰
خرید۸۳/۸/۱۵ ۶۲ ۲.۵۰۰
مطلوبست: محاسبه قیمت تمام شده کالای پایان دوره
۱۰۰.۰۰۰ = ۲.۰۰۰ * ۵۰
۸۸.۰۰۰ = ۲.۲۰۰ * ۴۰
۱۵۵.۰۰۰ = ۲.۵۰۰ * ۶۲
۳۴۳.۰۰۰ ریال قیمت تمام شده موجودی کالای پایان دوره
به عبارت دیگر تعداد کالای باقیمانده از هر نوع را در قیمت واحد آن ضرب می کنیم تا قیمت کل آن نوع کالا بدست آید و در آخر مجموع قیمت تمام کالاهای باقیمانده د ر پایان دوره را محاسبه می کنیم.
امیدواریم این مبحث خوب براتون جا افتاده باشه.
سوالاتتون رو همین جا برای ما بنویسید یا با شماره های ما در تماس باشید.
گردآورنده: فاطمه امینی